Với nền kinh tế phát triển ổn định và nhu cầu nhân lực ngày càng tăng cao, Nhật Bản đang trở thành điểm đến lý tưởng cho nhiều bạn trẻ Việt Nam mong muốn phát triển sự nghiệp. Tuy nhiên, giữa hàng trăm lựa chọn, nên học ngành gì để dễ xin việc ở Nhật luôn là câu hỏi khiến nhiều người băn khoăn. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn định hướng ngành học phù hợp với xu hướng tuyển dụng thực tế tại Nhật Bản.
Bối cảnh tuyển dụng và thị trường lao động tại Nhật
Nhật Bản hiện đang đối mặt với tình trạng già hóa dân số nghiêm trọng, dẫn đến thiếu hụt nguồn lao động trầm trọng trong nhiều ngành nghề, đặc biệt là kỹ thuật, chăm sóc sức khỏe và công nghệ thông tin. Để giải quyết vấn đề này, chính phủ Nhật đã nới lỏng nhiều chính sách tiếp nhận lao động nước ngoài thông qua các hình thức visa như kỹ sư, kỹ năng đặc định (Tokutei Gino), và các chương trình hợp tác như EPA với Việt Nam.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp Nhật ngày càng mở rộng ra thị trường quốc tế, trong đó có Việt Nam, kéo theo nhu cầu tuyển dụng nguồn nhân lực biết tiếng Nhật và hiểu văn hóa doanh nghiệp Nhật. Xu hướng số hóa, phát triển hạ tầng, và dịch vụ chăm sóc người cao tuổi cũng là những yếu tố thúc đẩy nhu cầu tuyển dụng ở nhiều ngành khác nhau.
Tổng thể, thị trường lao động Nhật Bản đang dần cởi mở hơn với người nước ngoài, miễn là người lao động đáp ứng được chuyên môn và trình độ tiếng Nhật nhất định. Đây là thời điểm lý tưởng để xác định hướng đi đúng đắn nếu bạn đang băn khoăn nên học ngành gì để làm việc tại Nhật trong tương lai.
Tiêu chí và lưu ý khi chọn ngành để làm việc tại Nhật
Để tăng khả năng làm việc tại Nhật sau khi tốt nghiệp, việc lựa chọn ngành học không nên chỉ dựa vào sở thích cá nhân mà cần cân nhắc kỹ các tiêu chí thực tiễn. Trước hết, ngành học đó phải nằm trong danh mục ngành nghề được cấp visa lao động, điển hình như kỹ sư, điều dưỡng, kỹ năng đặc định trong một số lĩnh vực thiết yếu. Đây là điều kiện tiên quyết để được lưu trú hợp pháp và làm việc lâu dài tại Nhật.
Thứ hai, bạn nên chọn ngành có nhu cầu tuyển dụng cao và ổn định, đặc biệt là những ngành đang thiếu hụt lao động tại Nhật như công nghệ thông tin, kỹ thuật cơ khí, chăm sóc sức khỏe hay xây dựng. Các ngành này không chỉ dễ xin việc mà còn có cơ hội thăng tiến và tăng thu nhập sau một thời gian làm việc.
Bên cạnh đó, việc chọn ngành học có liên kết với doanh nghiệp Nhật hoặc chương trình thực tập tại Nhật cũng là điểm cộng lớn. Điều này giúp bạn làm quen với môi trường làm việc thực tế, tích lũy kinh nghiệm và tăng cơ hội được tuyển dụng sau khi tốt nghiệp.
Cuối cùng, hãy xác định rõ rằng trình độ tiếng Nhật là yếu tố bắt buộc. Dù ngành học có tiềm năng đến đâu, nếu bạn không đạt được tối thiểu N3 (ưu tiên N2 trở lên), khả năng cạnh tranh và hòa nhập sẽ bị hạn chế. Đồng thời, bạn cũng nên thường xuyên cập nhật xu hướng tuyển dụng và yêu cầu cụ thể từ thị trường Nhật để có kế hoạch học tập và rèn luyện phù hợp.
Top ngành học nên chọn để dễ xin việc ở Nhật
Trước xu thế mở cửa lao động và nhu cầu nhân lực chất lượng cao tại Nhật, một số ngành học đang trở thành “đường tắt” giúp người Việt dễ dàng tiếp cận thị trường việc làm Nhật Bản. Dưới đây là những nhóm ngành có tỷ lệ tuyển dụng cao, dễ xin visa và phù hợp với xu hướng phát triển lâu dài.
Công nghệ thông tin (IT)
Ngành IT luôn nằm trong nhóm thiếu hụt nhân lực tại Nhật, đặc biệt là các vị trí kỹ sư phần mềm, tester, bridge SE, chuyên gia bảo mật, AI hoặc dữ liệu lớn. Lợi thế lớn của ngành này là khả năng chuyển việc linh hoạt, lương khởi điểm cao, và dễ xin visa kỹ sư (技術ビザ). Ngoài ra, các doanh nghiệp Nhật rất cần nhân sự IT có khả năng giao tiếp tiếng Nhật, tạo điều kiện thuận lợi cho người Việt khi học song song chuyên môn và ngôn ngữ.
Điều dưỡng – Hộ lý – Chăm sóc sức khỏe
Đây là ngành có nhu cầu tuyển dụng liên tục, nhất là thông qua chương trình EPA hoặc visa đặc định (特定技能介護). Sau khi hoàn thành khóa học điều dưỡng tại Việt Nam hoặc Nhật, người học có thể làm việc tại viện dưỡng lão, bệnh viện với mức lương ổn định. Lộ trình nâng cao nghề nghiệp và cơ hội định cư cũng khá rộng mở trong lĩnh vực này.
Cơ khí – Điện – Tự động hóa
Nhật Bản là quốc gia công nghiệp phát triển, nên nhu cầu kỹ sư cơ khí, điện, điện tử, tự động hóa luôn ở mức cao. Các bạn tốt nghiệp ngành này dễ dàng xin visa kỹ sư để làm việc trong các nhà máy, công ty sản xuất linh kiện, máy móc hoặc ô tô. Ngoài ra, đây là nhóm ngành có nhiều công ty Nhật đầu tư tại Việt Nam, mở rộng thêm cơ hội làm việc tại chỗ.
Ngành xây dựng – Kiến trúc – Giám sát công trình
Với tốc độ đô thị hóa mạnh mẽ, các dự án xây dựng, cầu đường, nhà ở, trung tâm thương mại ở Nhật luôn cần đội ngũ kỹ sư và giám sát viên có chuyên môn. Nếu bạn có kiến thức chuyên sâu về kiến trúc – xây dựng và có chứng chỉ tiếng Nhật, việc xin visa kỹ sư và làm việc lâu dài trong lĩnh vực này là hoàn toàn khả thi.
Kinh tế – Kế toán – Quản trị kinh doanh (biết tiếng Nhật)
Dù không thuộc nhóm ngành kỹ thuật, nhưng các lĩnh vực như kế toán, nhân sự, kinh doanh, xuất nhập khẩu… luôn cần nhân lực biết tiếng Nhật, đặc biệt tại các công ty thương mại, logistics, ngân hàng hoặc công ty Nhật tại Việt Nam. Tuy nhiên, yêu cầu bắt buộc là người học phải đạt trình độ tiếng Nhật tối thiểu N2 để xử lý tốt công việc văn phòng và giao tiếp chuyên môn.
Những ngành nên cân nhắc tùy theo mục tiêu cá nhân
Bên cạnh các nhóm ngành có nhu cầu tuyển dụng cao và dễ xin visa lao động, vẫn còn nhiều ngành học khác có thể mở ra cơ hội làm việc tại Nhật nếu người học có định hướng rõ ràng và nỗ lực vượt trội. Tuy nhiên, các ngành này thường yêu cầu kỹ năng đặc thù cao, trình độ tiếng Nhật tốt, và không phù hợp với số đông.
Ngành ngôn ngữ Nhật là lựa chọn phổ biến với những bạn yêu thích văn hóa Nhật Bản và định hướng trở thành giáo viên tiếng Nhật, biên phiên dịch, hoặc làm việc trong các vị trí hành chính – nhân sự tại công ty Nhật. Tuy nhiên, để làm việc chính thức tại Nhật, bạn cần đạt trình độ tối thiểu N2 và có thêm kỹ năng chuyên môn liên quan.
Ngành truyền thông, thiết kế đồ họa, mỹ thuật đa phương tiện cũng có tiềm năng tại Nhật nếu bạn sở hữu portfolio chuyên nghiệp, tư duy sáng tạo và khả năng sử dụng phần mềm thành thạo. Tuy nhiên, rào cản ngôn ngữ và văn hóa có thể khiến việc xin việc trong lĩnh vực này gặp nhiều thử thách, đặc biệt nếu bạn chưa từng học hoặc làm việc tại Nhật.
Ngành nông nghiệp, chế biến thực phẩm, nhà hàng – khách sạn thường được tiếp cận thông qua chương trình visa kỹ năng đặc định (Tokutei Gino). Dù không yêu cầu trình độ học vấn cao, nhưng công việc đòi hỏi sức khỏe, kỷ luật và thường có thu nhập trung bình. Những ngành này phù hợp với người muốn làm việc trong thời gian ngắn, tích lũy tài chính hoặc tìm hiểu cuộc sống Nhật Bản trước khi chuyển hướng lâu dài.
Việc lựa chọn những ngành học này cần gắn với mục tiêu rõ ràng: đi Nhật theo hướng ngắn hạn để trải nghiệm, hay đầu tư dài hạn để phát triển sự nghiệp. Nếu có sự chuẩn bị kỹ càng, các ngành tưởng chừng ít phổ biến vẫn có thể trở thành bệ phóng cho con đường sự nghiệp tại Nhật Bản.
Lộ trình gợi ý: từ học ngành đến làm việc tại Nhật
Để có thể làm việc tại Nhật một cách chính thức và lâu dài, việc chọn đúng ngành học chỉ là bước khởi đầu. Một lộ trình rõ ràng, có chuẩn bị từ sớm sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian, tăng tỷ lệ trúng tuyển và phù hợp hơn với chính sách visa lao động của Nhật.
Trường hợp học tại Việt Nam: Bạn có thể theo học các ngành như công nghệ thông tin, cơ khí, điện – điện tử, điều dưỡng… tại các trường đại học hoặc cao đẳng có chương trình đào tạo sát với nhu cầu tuyển dụng Nhật Bản. Trong quá trình học, bạn nên song song rèn luyện tiếng Nhật, tối thiểu đạt N3 – lý tưởng nhất là N2 để đủ điều kiện xin visa kỹ sư hoặc kỹ năng đặc định sau khi tốt nghiệp. Bên cạnh đó, tham gia các chương trình thực tập sinh hoặc hợp tác quốc tế với doanh nghiệp Nhật cũng là một bước đệm vững chắc để được nhận việc sớm.
Trường hợp du học tại Nhật: Bạn có thể chọn ngành thuộc khối kỹ thuật, chăm sóc sức khỏe hoặc kinh doanh tại các trường senmon (chuyên môn), cao đẳng hoặc đại học. Sau khi tốt nghiệp, bạn sẽ có lợi thế lớn trong việc xin visa lao động do đã quen với môi trường học tập và làm việc tại Nhật. Việc tìm việc làm thêm, thực tập trong thời gian học cũng giúp bạn tích lũy kinh nghiệm và nâng cao năng lực tiếng Nhật.
Hồ sơ cần chuẩn bị: Dù theo lộ trình nào, bạn cũng cần sẵn sàng các loại giấy tờ gồm: bằng cấp chuyên môn, chứng chỉ tiếng Nhật (JLPT), sơ yếu lý lịch tiếng Nhật (履歴書), bảng điểm, chứng nhận thực tập (nếu có), và thư giới thiệu. Ngoài ra, nếu ứng tuyển vào các công ty lớn, việc thể hiện kỹ năng mềm, tư duy logic và khả năng thích ứng văn hóa cũng rất quan trọng.
Với lộ trình rõ ràng và sự chuẩn bị chu đáo, cánh cửa làm việc tại Nhật sẽ rộng mở hơn cho những ai thực sự nghiêm túc và có định hướng nghề nghiệp từ sớm.
Dù cơ hội làm việc tại Nhật ngày càng rộng mở, việc chọn ngành học vẫn là yếu tố quyết định thành công hay thất bại trong hành trình nghề nghiệp. Để trả lời câu hỏi nên học ngành gì để dễ xin việc ở Nhật, bạn cần cân nhắc giữa nhu cầu tuyển dụng, chính sách visa và năng lực cá nhân. Hy vọng bài viết này giúp bạn định hướng rõ hơn và chủ động lên kế hoạch học tập phù hợp. Chúc bạn sớm chạm đến ước mơ chinh phục thị trường việc làm tại Nhật Bản!
Nhân Trí